Faiga Fa'ata'ita'i Lelei Fa'atonu

Fu'a Pulega Tulaga lamatia

Puleaina o Tulaga Lamatia i Ala o Fa'asalalauga i Gaioiga Faia Soo (M2DMM)

O le puleaina o tulaga lamatia e le faigofie, e le o se mea e tasi le taimi poʻo se filifiliga, ae e taua. E fa'apitoa fo'i, o filifiliga e te faia (pe le faia) i se tasi vaega e a'afia ai le atoaga. Matou te mananaʻo e faʻaauupegaina oe e ala i le faʻasoaina o nisi o faʻataʻitaʻiga sili na matou filifilia i luga o le ala. Tau ina ia tatou tetee atu ma le lototetele e tetee atu i le fefe a o gauai atu i le poto, ma ia tuuina mai e le Atua ia i tatou le malamalama e iloa ai le va o ia mea e lua.

Afai e te manaʻo e faʻaopoopo se mea na e aʻoaʻoina, lagona le saoloto e tuʻu se faʻamatalaga ile pito i lalo.


Fa'aopoopo le Puipuiga i au Masini

Ia avea ma vaega o au maliega faapaaga e tatau i tagata o le M2DMM ona malupuipuia a latou masini (fa'atusa, komepiuta feaveai, desktop, tablet, hard drive, telefoni feaveai)

saogalemu feaveaʻi

➤ Fa'aola le loka lau (fa'ata'ita'iga, afai e le ola lau masini mo le 5 minute, o le a loka ma mana'omia le fa'aupuga).

➤ Fausia upu fa'amalo malosi/biometrics mo le mauaina o masini.

➤ Fa'ailoga masini.

➤ Fa'apipi'i se talosaga Antivirus.

➤ Faʻapipiʻi i taimi uma faʻafouga fou.

➤ Aloese mai le ki o le autofill.

➤ Aua e te nofo i totonu o teugatupe.

➤ Fa'aaoga se VPN mo galuega.


Secure Socket Layer (SSL) poʻo le HTTPS

Afai e leai se SSL Tusi Faamaonia o se saite, e taua tele le setiina. O lo'o fa'aogaina le SSL e puipui ai fa'amatalaga ma'ale'ale e lafo i luga ole Initaneti. E fa'ailogaina ina ia na'o le tagata e fa'amoemoe e mauaina e mafai ona maua. E taua tele le SSL mo le puipuiga mai tagata taʻavale.

Toe fo'i, afai na e faia se upegatafa'ilagi, pe o se upegatafa'ilagi tatalo, o se saite evagelia, po'o se Soo.Meafaigaluega faʻataʻitaʻiga, e tatau ona e setiina SSL.

Afai o se 'upega tafaʻilagi e iai se SSL Certificate, o le URL o le a amata i https://. Afai e leai se SSL, o le a amata i http://.

Fa'ata'ita'iga Sili Fa'atonu: Le eseesega i le va o le SSL ma le leai

O le auala pito sili ona faigofie e faʻapipiʻi ai le SSL e ala i lau 'auʻaunaga talimalo. Google igoa o lau 'au'aunaga talimalo ma pe fa'afefea ona fa'atutuina le SSL, ma e tatau ona e maua fa'atonuga i le auala e fai ai lenei mea.

Faʻataʻitaʻiga o nofoaga talimalo ma a latou taʻiala faʻatulagaina SSL:


Puipuiga Puipui

E taua tele fa'amaumauga fa'asao i le puleaina o tulaga lamatia. E tatau ona i ai sau faʻamaumauga i au faʻamaumauga mo au upega tafaʻilagi uma e aofia ai lau Disciple.Tools faʻataʻitaʻiga. Faia foi lenei mea mo au lava masini!

Afai e iai sau faʻamaumauga faʻamautu i le nofoaga, ona e le tatau lea ona e popole i faʻalavelave i luga o le upega tafaʻilagi, tape faʻafuaseʻi, ma isi mea sese tele.


Upega Tafa'ilagi Backups


Amazon s3 logo

Teuga Muamua: Seti fa'amaumauga otometi i vaiaso ta'itasi i se nofoaga malu puipuia. Matou te fautuaina Amazon S3.

Fa'ailoga Google Drive

Teuga Lua ma Tulaga Maualuga: Mai lea taimi i lea taimi aemaise lava pe a maeʻa faʻaleleia faʻaleleia, fai ni kopi o na faʻamaumauga i totonu o se lua o isi nofoaga malupuipuia e teu ai (faʻataʻitaʻiga, Google Drive ma/poʻo faʻailoga ma puipuia upu faʻapipiʻi fafo malo)


Afai o loʻo e faʻaogaina le WordPress, mafaufau i mea faʻapipiʻi nei:

UpdraftPlus logo

Matou te fautuaina ma faʻaaoga UpraftPlus mo a tatou faaleoleo. O le fua fua e le fa'asaoina fa'amaumauga a le Disciple.Tools, o lea e fa'aoga ai lenei fa'apipi'i, e tatau ona e totogia le tala fa'apitoa.


Logo BackWPup Pro

Ua matou faia foi su'ega Toe foi i tua. O lenei plugin e leai se totogi ae sili atu le luʻitau e faʻatutuina.


Avanoa faatapulaaina

O le tele o avanoa e te tuʻuina atu i faʻamatalaga, o le maualuga o le lamatiaga. E le o tagata uma e manaʻomia le avea ma Pule o se upega tafaʻilagi. E mafai e le Pule ona fai so'o se mea i se saite. A'oa'o matafaioi eseese mo lau 'upega tafaʻilagi ma tuʻuina atu e tusa ai ma matafaioi a le tagata.

Afai e i ai se soliga, e te manaʻo ia maua le itiiti ifo o faʻamatalaga. Aua le tuʻuina atu avanoa i tala taua i tagata e le tausia cybersecurity faiga sili ona lelei.

Fa'aoga lenei ta'iala i luga o upega tafa'ilagi, tala fa'asalalau fa'aagafesootai, pule fa'aupuga, auaunaga tau maketi imeli (ie, Mailchimp), ma isi.


Afai o loʻo e faʻaogaina se WordPress site, e mafai ona e suia le matafaioi a le tagata faʻaoga ma faʻatagaga.

Puleaina o Tulaga Lamatia: suia tulaga fa'aoga e fa'agata ai a latou fa'atagaga


Saogalemu Passwords

Muamua, 'A'E LE FA'AFA'I PASSWORDS ma isi. Afai e tatau ona e faia po o le a lava le mafuaaga, sui lau upu faataga mulimuli ane.

Lona lua, e taua tele le fa'aogaina e tagata uma o lo'o auai i lau 'au M2DMM upu fa'amautu.

O le tele o le avanoa e maua ai e le tagata, o le tele fo'i lea o lo latou fa'amoemoe e mana'omia e uiga i le i ai o se isi fa'aupuga fa'amautu mo tala uma.


Toeititi lava le mafai ona manatua nei upu faataga, ma e le atamai le tusi i lalo o au upu faataga i se api pe teu sa'o i lau komepiuta. Mafaufau e faʻaaoga se pule faʻaupuga pei 1Password.


ua fa'asalaina a'u? logo

Ia mautinoa ua uma ona saini lau imeli Pe ua fa'asalaina a'u?. O le a logoina oe e lenei 'upega tafaʻilagi pe a faʻaalia lau imeli i totonu o se faʻamatalaga hacked ma liki i luga ole laiga. Afai e tupu lenei mea, sui vave lau upu faataga.


2-Laʻasaga Faamaoniga

So'o se taimi e mafai ai, fa'aoga 2-step verification. O lenei mea o le a ofoina atu i au faʻamatalaga numera le puipuiga sili mai tagata taʻavale. Peitaʻi, e iai taua e te fa'asaoina lelei tulafono fa'aleoleo mo tala uma e te fa'aaogaina. O le mea lea ina ne'i e leiloa fa'afuase'i le masini e te fa'aogaina mo le fa'amaoniga 2-step.

2-laasaga fa'amaonia


Imeli saogalemu

E te mana'o i se 'au'aunaga imeli e fa'afou pea i fa'amatalaga fou o le puipuiga. E le gata i lea, aua le faʻaogaina lou igoa patino poʻo faʻamatalaga faʻamatalaga i au faʻamatalaga faʻaoga.


Gmail Logo

Gmail ose tasi o tautua imeli ta'imua mo le saogalemu ile imeli. Afai e te faʻaaogaina, e faʻafefiloi ma e le foliga mai o loʻo e taumafai e saogalemu.


Proton Mail Logo

Proton Mail e fou ma o lo'o i ai nei fa'afouga malosi. Afai o loʻo e faʻaaogaina, e manino lava o loʻo e taumafai e faʻaoga se imeli malupuipuia ma e le faʻafefiloi ma isi imeli.



Fesoʻotaiga Faʻasinomaga Malie (VPNs)

VPN o se mea e mafaufau i ai i soʻo se taimi e te faia ai se pulega faʻaletonu fuafuaga. Afai e te nofo i se nofoaga e sili ona lamatia, o le VPN o le a avea ma se isi vaega o puipuiga mo galuega M2DMM. Afai e te le faia, atonu e manaʻomia pe leai foi.

Aua le fa'aogaina se VPN pe a o'o i le Facebook, aua e ono mafua ai ona tapunia e le Facebook lau tala fa'asalalauga.

E suia e VPN le tuatusi IP o se komepiuta ma tuʻuina atu i au faʻamatalaga se isi vaega o puipuiga. E te manaʻo i se VPN pe afai e te le manaʻo i le malo faʻalotoifale poʻo le Internet Service Provider e vaʻai poʻo fea uepisaite o loʻo e asia.

Ia manatua, VPNs fa'agesegese feso'ota'iga saoasaoa. E mafai ona latou fa'alavelave i au'aunaga ma upegatafa'ilagi e le fiafia i sui, ma e ono mafua ai ona fa'ailoga lau tala.

VPN Punaoa


Toa numera

A e setiina faʻamatalaga numera, o le a latou fesili mo faʻamatalaga patino e pei o le igoa, tuatusi, numera telefoni, faʻamatalaga pepa aitalafu, ma isi.

Mo le fa'aopoopoina o se vaega fa'aopoopo o le puipuiga, mafaufau e fa'afaigaluega a Toa numera i lau 'au. E ofo mai e le Toa Fa'atekinolosi lo latou fa'asinomaga e fa'atūina tala fa'atekinolosi.

O le Toa Faatekinolosi e fai ma sui o se faalapotopotoga faaletulafono e pei o se pisinisi, leai ni tupe mama poʻo se faʻalapotopotoga e faʻatutuina se Meta Business Account i le igoa o le vaega faaletulafono. Meta o le kamupani matua o Facebook ma Instagram.

O i latou o se tagata e le o nofo i totonu o le atunuʻu e mafai ona puipuia le matagaluega mai faʻamataʻu saogalemu i totonu o le lotoifale (faʻataʻitaʻiga, tagata taʻavale, vaega faʻafefe poʻo malo, ma isi).


Fa'ailoga Malosi'i

E pei o VPNs ma Toa Fa'atekinolosi, o le i ai o fa'ailoga fa'aigoaina atoa o se fa'ata'ita'iga sili ona lelei e fa'afoeina tulaga lamatia mo matā'upu maualuga.

Ia mautinoa e faʻapipiʻi atoatoa le kiliva malo i luga o au masini uma (faʻataʻitaʻiga, komepiuta feaveaʻi, desktop, tablet, fafo malo, telefoni feaveaʻi)


iPhones ma iPads

Afai lava e iai sau passcode seti i luga o lau masini iOS, o loʻo faʻailogaina.


komepiuta feaveai

Po'o ai lava e maua lau komepiuta e le mana'omia lau fa'aupuga e va'ai ai faila. E mafai lava ona latou aveese le kiliva malo ma tuu i totonu o se isi masini e faitau ai faila. Pau lava le mea e mafai ona taofia ai lenei mea mai le galue o le faʻamalamalamaga atoa-pisi. Aua nei galo lau upu faataga, aua e le mafai ona e faitauina le tisiki e aunoa ma lena.


OS X 10.11 pe mulimuli ane:

Puleaina o Tulaga lamatia: Siaki le OS FireVault

1. Kiliki le lisi o Apple, ona sosoo ai lea ma le System Preferences.

2. Kiliki Security & Privacy.

3. Tatala le FileVault tab.

4. O le FileVault o le igoa ole OS X's full-disk encryption feature, ma e tatau ona fa'agaoioia.


Pupuni 10:

Fou Windows 10 komipiuta komepiuta e otometi lava ona fa'aigoaina fa'aigoa fa'amaufa'ailoga atoa pe afai e te saini ile fa'amatalaga Microsoft.

Ina ia siaki pe ua mafai ona fa'aigoaina le fa'amalamalamaga atoa:

1. Tatala le Seti polokalama

2. Su'e ile System > About

3. Su'e le fa'atulagaina o le "Device Encryption" i le pito i lalo o le About panel.

Fa'aaliga: Afai e leai sau vaega e fa'aulutalaina "Fa'ailoga Fa'atonu," ona va'ai lea mo le fa'atulagaga ua fa'aulutalaina "BitLocker Settings."

4. Kiliki i luga, ma siaki o ta'avale uma ua makaina "BitLocker on."

5. Afai e te kiliki i luga ae leai se mea e tupu, e leai sau faʻamatalaga e mafai ai, ma e tatau ona e faʻaagaina.

Pulega o Tulaga lamatia: Windows 10 siaki fa'ailoga


Avega Faigata i Fafo

Afai e leiloa lau tisiki malo fafo, e mafai e so'o se tasi ona ave ma faitau i totonu. Pau lava le mea e mafai ona taofia lenei mea mai le tupu o le faʻamalamalamaga atoa-pisi. E faʻatatau foi i laʻau USB, ma soʻo se mea e teu ai. Aua nei galo lau upu faataga, aua e le mafai ona e faitauina le tisiki e aunoa ma lena.

OS X 10.11 pe mulimuli ane:

Tatala Finder, kiliki-i luga o le taavale, ma filifili "Maua Faʻamatalaga." O le laina faʻailoga "Format" e tatau ona fai mai "encrypted," pei o lenei faʻamalama:

Pupuni 10:

O le fa'ailogaina o ta'avale fafo e na'o le BitLocker, o se vaega e na'o le aofia i totonu Windows 10 Tomai po'o sili atu. Ina ia siaki o lau tisiki fafo o loʻo faʻailogaina, oomi le ki Windows, faʻaoga "BitLocker Drive Encryption" ma tatala le "BitLocker Drive Encryption" app. E tatau ona maka le tisiki malo fafo i upu "BitLocker on." O se faʻamalama o se tasi e leʻi faʻailogaina le C: partition:


Teuteuga o Faamatalaga

Aveese Faamatalaga Tuai

E atamai le aveese o faʻamatalaga e le manaʻomia e le o toe aoga pe maeʻa. E mafai ona avea ma fa'amaumauga tuai po'o faila po'o nusipepa tuai na fa'asaoina ile Mailchimp.

Puleaina o Tulaga lamatia: Aveese faila tuai

Google Oe Lava

Google lou igoa ma lou tuatusi imeli ia le itiiti ifo ile masina.

  • Afai e te mauaina se mea e mafai ona faʻafefe ai lou saogalemu, fesili vave poʻo ai na tuʻuina faʻamatalaga i luga ole laiga e aveese.
  • A uma ona tape pe suia e aveese lou faasinomaga, aveese mai le Google's cache

Fa'amalo le Saogalemu i luga o Fa'amatalaga Fa'asalalau Lautele

Pe o le tagata lava ia pe feso'ota'i i le faiva, alu i totonu o tulaga saogalemu i au tala fa'asalalau lautele. Ia mautinoa e leai sau faʻailoga fetuutuunai poʻo ata. Ua seti i se tulaga faalilolilo? Ia mautinoa e leai se avanoa e sili atu ona maua e polokalame a isi vaega nai lo le tatau.


Tu'ufa'atasi Galuega ma Si'osi'omaga Patino

Atonu o le mea sili lea ona lu'itau e fa'atino mo le tele. Ae peitai, afai e te faia mai le amataga, o le a faigofie.

Fa'aaoga su'esu'ega eseese mo galuega ma le olaga patino. I totonu o na su'esu'ega, fa'aoga fa'amatalaga pule fa'amatalaga tuto'atasi. O le auala lea, o lau tala fa'asolopito o sailiga i luga o le upega tafaʻilagi, ma faʻailoga tusi e tuʻueseese.

Fausia se Su'esu'ega Tulaga lamatia ma Fuafuaga Fa'alavelave

A e galue i nofoaga e maualuga le lamatiaga, ua mamanuina pepa o Suʻesuʻega Tulaga ma Faʻalavelave Faʻafuaseʻi (RACP) e fesoasoani ia te oe e faʻamaonia soʻo se faʻamataʻu saogalemu e ono tupu i lau M2DMM ma fai se fuafuaga tali talafeagai pe a tupu.

E mafai ona e malilie fa'atasi o se 'au pe fa'apefea ona e fa'asoa e uiga i lou auai i le galuega, pe fa'afefea ona e feso'ota'i fa'aeletonika ma ta'iala mo le fa'atuatuaga a le 'au.

Lisi ma le agaga tatalo ni fa'amata'u e ono tula'i mai, le tulaga lamatia o le fa'amata'u, tripwires ma le auala e puipuia ai pe taulimaina ai le fa'amata'u.

Fa'atulaga se Su'etusi Saogalemu Fa'aauau

O le tasi fautuaga mulimuli o lau au M2DMM e mafaufau e fa'atulaga se su'etusi saogalemu faifaipea. Fa'aoga nei faiga sili ona lelei fa'apea fo'i ma mea na e a'oa'oina ina ua mae'a faia se su'esu'ega ma fuafuaga o le pulega o tulaga lamatia. Ia mautinoa e fa'auma e tagata ta'ito'atasi se lisi o siaki mo le saogalemu sili.


Fa'aaoga le Kingdom.Training's Risk Management Audit Checklist

Tuua se Faamatalaga